Bekijk foto's
Theater

Atropa

Een tragedie op techno en trap

Toneelhuis, Theater Utrecht, Orkater, Naomi Velissariou, Floor Houwink ten Cate

Een tragedie op techno en trap. Atropa van Lanoye zoals de tragedie bedoeld is: een talige viering op muziek, ter ere van hedendaagse goden.

De paradox der vrede is dat ze veroverd moet worden.
Met geweld.
Tom Lanoye
 
In Atropa bezingen Naomi Velissariou en Floor Houwink ten Cate de strijd om emancipatie in een taal die hun generatie het beste verstaat: die van pompende beats en messcherpe poetry. Atropa vertelt het verhaal van de oorlog om Troje en verenigt zowel qua thematiek als taal het klassieke en het hedendaagse in zich. 

Schrijver Tom Lanoye transformeerde het eeuwenoude verhaal van de strijd tussen Oost en West tot een kritiek op hedendaags imperialisme. Atropa laat op een viscerale manier het geweld zien dat een oorlog met zich meebrengt. Het toont de angst waar dat geweld uit voortkomt en de ironische gedachte dat er op de weg naar vrijheid leed moet worden berokkend. De door mannen gevoerde strijd gaat in Atropa ten koste van de vrouw, die kind, liefde, lijf en grond verliest aan haar onderdrukker. Aan het eind van de oorlog komen Griekse vrouwen oog in oog te staan met Trojaanse vrouwen, die na de bezetting van hun stad de dood verkiezen boven een leven in onderdrukking:

“U bent zo schuldbeladen als uw man — misschien nog meer, want u hebt nooit geloofd in wat hem drijft. Hij heeft tenminste een excuus, een vaderland — En hoe luidt uw verweer, waardoor u afzag van verzet? Hoeveel Trojanen zijn door u gered? Waar blijft de biecht, de boete voor uw zwijgzaamheid? Wat zou ik smeken? U staat bij mij in het krijt.”

Atropa is geen onschuldig verhaal over een lang vervlogen oorlog, maar een oerverhaal over beeldvorming, onderdrukking en volkerenhaat. Door ervoor te kiezen om hun voorstelling niet kleurenblind te casten, werpen de makers een ander licht op deze vertelling die aan de bakermat ligt van de westerse literatuurgeschiedenis. 

Naomi Velissariou en Floor Houwink ten Cate maken Atropa tot een bacchanaal van taal. Ze bouwen de grote zaal om tot een arena van muzikaal geweld en beeldend spektakel. Het publiek komt in de glazen scenografie van Dennis Vanderbroeck binnen handbereik van de tragedie. Lanoyes ritmische messteken van taal worden gewet aan het sounddesign van Joost Maaskant en Jimi Zoet, dat varieert tussen de genres techno, doom, metal, hardcore, trap en drill. De kostuums van MAISON the FAUX maken van het strijdtoneel een death fashion show.


OVER DE TEKST
Atropa. De wraak van de vrede. werd in 2008 geschreven door Tom Lanoye en ging in datzelfde jaar in première in een regie van Guy Cassiers. Lanoye transformeerde het eeuwenoude verhaal van de strijd tussen Oost en West tot een kritiek op hedendaags imperialisme. In 2012 won hij de Prijs voor Podiumteksten, omdat hij in Atropa “zoekt naar de wortels van het kwaad dat oorlog en geweld heet” en daarbij “het spel van de macht analyseert”, aldus de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde.

OVER DE MAKERS
Naomi Velissariou en Floor Houwink ten Cate werken al vijf jaar samen in verschillende constellaties, onder meer aan de producties Sontag (2017), PERMANENT DESTRUCTION: The HM Concert (2019) en PERMANENT DESTRUCTION: Pain Against Fear (2020). Voor Atropa bundelen ze de krachten in een coregie, hun gezamenlijke bestorming van de grote zaal. 

Dit is sterk, sexy theater dat je eerst verbluft door het stomende spel en de dito soundscape. Naar het einde toe word je, samen met de soundscape, stil omdat de zinloosheid van moorden en koloniseren op de glazen toneelvloer te kijk ligt.

Els Van Steenberghe in Knack Focus , 21 november 2022

"Naomi Velissariou gaat Tom Lanoyes 'Atropa' te lijf met drag en drilboren. Een gedurfde enscenering zonder compromissen."

Gilles Michiels in De Standaard *** , 12 november 2022

"De elektronische muziek van Joost Maaskant doet aanvankelijk denken aan de pompende techno van The Chemical Brothers en later aan de avant-garde elektronica van FKA twigs – het is een song waarin de charismatische ‘Ntianu Stuger, die Kassandra vertolkt, mag schitteren. "

Ewoud Ceulemans in De Morgen *** , 12 november 2022

"Regisseurs Naomi Velissariou en Floor Houwink ten Cate gingen aan de slag met Atropa, Tom Lanoyes nog steeds indrukwekkende tragediebewerking uit 2008. Ze voegden aan dit literaire hoogstandje iets belangrijks toe: lijf en harteklop. "

"Als Bruijs zingt, of als Adanna Unigwe op een opzwepende trap beat over het noodlot van haar Troje rapt (‘geslacht en versmacht en verbrand en verkracht / geblakerd, verhangen, geknakt en verpacht’) is de waanzin van de oorlog onontkoombaar. "

"Deze versie markeert ook een nieuwe, verheugende stap in de samenwerking tussen Velissariou en Houwink ten Cate, twee uitgesproken feministische theatermakers die een geheel eigen, hedendaagse draai geven aan muziektheater, hier samen met componisten Joost Maaskant en Jimi Zoet. "

"Interview met Tom Lanoye en Naomi Velissariou: ‘Lanoyes woorden lenen zich perfect om open te breken in een beat.’"

Charlotte De Somviele in De Standaard , 9 november 2022

"Interview met Naomi Velissariou: ‘De tekst is meesterlijk. Zowel klassiek als hedendaags van vorm en inhoud. Via het verhaal van de Trojaanse Oorlog kritiseert Lanoye het imperialisme en de oorlogsretoriek. Hoe? Door tegenover Agamemnon zes vrouwen te zetten.’"

Els Van Steenberghe in Knack , 9 november 2022

Downloads

spel

  • Annelinde Bruijs
  • Thibaud Dooms
  • Denise Jannah
  • Vanja Rukavina
  • 'Ntianu Stuger
  • Naomi Velissariou
  • Jasmine Sendar/ Adanna Unigwe
  • Megan de Kruijf (stand-in)

tekst

  • Tom Lanoye

concept

  • Naomi Velissariou

regie

  • Naomi Velissariou
  • Floor Houwink ten Cate

regieassistentie

  • Anne Liket

muziek

  • Joost Maaskant
  • Jimi Zoet

dramaturgie

  • Nita Kersten

scenografie

  • Studio Dennis Vanderbroeck

lichtontwerp

  • Tim van 't Hof

kostuumontwerp

  • MAISON the FAUX

geluidsontwerp

  • Sander van der Werff

coproductie

  • Toneelhuis
  • Theater Utrecht
  • Orkater
  • De Grote Post
  • Stichting Naomi Velissariou

mede mogelijk gemaakt door

  • Prins Bernhard Cultuurfonds
  • Ammodo

met de steun van

  • de Tax Shelter van de Belgische federale overheid
  • Look@Leo

Alle data

Er zijn geen aankomende activiteiten voor dit event.

  1. donderdag 10 november 2022 — 20u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  2. vrijdag 11 november 2022 — 20u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  3. zaterdag 12 november 2022 — 20u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  4. zondag 13 november 2022 — 20u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  5. woensdag 16 november 2022 — 20u00 — CC Brugge/Stadsschouwburg, Brugge
  6. Geannuleerd: donderdag 17 november 2022 — 20u00 — De Grote Post, Oostende
  7. vrijdag 18 november 2022 — 20u00 — KVS - BOL, Brussel
  8. zaterdag 19 november 2022 — 20u00 — NTGent/Schouwburg, Gent
  9. dinsdag 22 november 2022 — 20u00 — Stadsschouwburg Utrecht, Utrecht
  10. woensdag 23 november 2022 — 20u00 — Stadsschouwburg Utrecht, Utrecht
  11. donderdag 24 november 2022 — 20u00 — Stadsschouwburg Utrecht, Utrecht
  12. vrijdag 25 november 2022 — 20u00 — Stadsschouwburg Utrecht, Utrecht
  13. maandag 28 november 2022 — 20u00 — ITA/Rabozaal, Amsterdam
  14. dinsdag 29 november 2022 — 20u00 — ITA/Rabozaal, Amsterdam
  15. woensdag 30 november 2022 — 20u15 — HNT/Koninklijke Schouwburg, Den Haag
  16. Geannuleerd: donderdag 1 december 2022 — 20u15 — HNT/Koninklijke Schouwburg, Den Haag
  17. maandag 5 december 2022 — 20u15 — Schouwburg Kortrijk, Kortrijk
  18. Geannuleerd: dinsdag 6 december 2022 — 20u00 — Stadsschouwburg Utrecht, Utrecht
  19. woensdag 7 december 2022 — 20u00 — Stadsschouwburg Utrecht, Utrecht
  20. donderdag 8 december 2022 — 20u00 — Stadsschouwburg Utrecht, Utrecht
  21. vrijdag 9 december 2022 — 20u30 — Chassé Theater, Breda
  22. woensdag 14 december 2022 — 20u15 — C-mine/Grote zaal, Genk
  23. donderdag 15 december 2022 — 20u15 — Theater De Veste, Delft
  24. vrijdag 16 december 2022 — 20u00 — Theater Rotterdam, Rotterdam
  25. maandag 19 december 2022 — 20u15 — SPOT Groningen, Groningen
  26. dinsdag 20 december 2022 — 20u15 — SPOT Groningen, Groningen
  27. woensdag 21 december 2022 — 20u00 — Stadsschouwburg, Nijmegen

Ook interessante producties