Zowel de Algemeen Directeur als de Artistiek Directeur hebben te kennen gegeven dat zij tijdelijk hun taken niet meer kunnen uitvoeren. De Raad van Bestuur heeft Koen Roofthooft aangesteld als zakelijk leider ad interim. Daarnaast nemen de vijf makers van de toekomstige artistieke kern collectief de artistieke leiding ad interim op zich: Olympique Dramatique, FC Bergman, Lisaboa Houbrechts, Gorges Ocloo en Benjamin Abel Meirhaeghe. Zij genieten het volste vertrouwen van het hele Toneelhuis.
Toneelhuis gelooft 100 procent in zijn artiesten en in de expertise van zijn medewerkers. Het wil een belangrijke rol blijven spelen in het lokale, nationale en internationale kunstenveld. De Raad van Bestuur wil zich inzetten om de toekomst van dit huis te verzekeren. Want er valt veel te verdedigen.
Lees hier de integrale persmededeling
Jan Rombouts, voorzitter Raad van Bestuur Toneelhuis:
"Het subsidiedossier 2023-2027 van Toneelhuis kreeg een negatief advies van de beoordelingscommissie. Dat heeft begrijpelijkerwijze voor veel onrust gezorgd bij de directie, de artiesten en de medewerkers en ons publiek. De Raad van Bestuur neemt deze situatie zeer ernstig want de werking en de toekomst van Toneelhuis ligt ons na aan het hart.
De Raad van Bestuur heeft in alle sereniteit de situatie geanalyseerd. Een officieel beoordelingsadvies omtrent het subsidiedossier is er nog niet. Dat wordt pas verwacht tegen einde juni. Dat wil niet zeggen dat we tot dan stil zitten. Integendeel. Wij nemen onze verantwoordelijkheid op en doen al het nodige om de toekomst van dit huis veilig te stellen. En dat unisono met alle theatermakers en medewerkers.
Zowel de Algemeen Directeur als de Artistiek Directeur hebben ons medegedeeld dat zij tijdelijk hun taken niet meer kunnen uitvoeren. Als Raad van Bestuur kunnen wij deze mededeling alleen maar respecteren. Voor de periode van hun afwezigheid zijn we overgegegaan tot het aanstellen van Koen Roofthooft als zakelijk leider ad interim. Koen is hoofd planning en productie en werkt al bijna twee decennia in Toneelhuis. Hij kent de interne werking en de financiële situatie als geen ander en geniet het volle vertrouwen van Toneelhuis en de Raad van Bestuur. Hij zal de komende weken aan ons rapporteren. Daarnaast nemen de vijf makers van de toekomstige artistieke kern - Olympique Dramatique, FC Bergman, Lisaboa Houbrechts, Gorges Ocloo en Benjamin Abel Meirhaeghe - collectief de artistieke leiding ad interim op zich. Samen met de Raad van Bestuur en de zakelijke leider ad interim doen de makers al het nodige om de toekomst van dit huis veilig te stellen. Over alle stappen voeren we een open communicatie met ondernemingsraad en het personeel, door middel van regelmatige overlegmomenten.
Wij kunnen vandaag geen sluitende uitspraken doen over de toekomst. Maar als Raad van Bestuur appreciëren wij enorm de grote dagdagelijkse inzet waarmee zoveel mensen van dit theater een prachtig artistiek huis maken dat gerenommeerd is tot ver over de landsgrenzen heen. Wij vragen iedereen, ook de overheid, om vertrouwen te hebben in de ongelooflijke kracht van dit huis. Als Raad van Bestuur is het enige belang dat wij voor ogen hebben de artistieke grootsheid op de korte en lange termijn te laten floreren en dat in optimale werkomstandigheden voor alle medewerkers."
Koen Roofthooft, zakelijk leider ad interim:
"Achter ons zitten medewerkers van Toneelhuis uit alle afdelingen. Niet als zwijgende massa, maar als betrokken collega’s die actief hun steun willen betuigen.
De Raad van Bestuur en ik hebben de werknemersvertegenwoordiging tijdens het sociaal overleg laten weten alle regels van het sociaal overleg te respecteren en hen als volwaardige partners te betrekken bij het toekomstverhaal van dit huis. Dit betekent dat we met hen transparant, duidelijk en tijdig communiceren. De vakbonden hebben ons laten weten zich achter de ad interim leiding te scharen. Ze engageren zich om te focussen op vooruitzichten voor het huis en in het bijzonder voor het personeel."
Tom Dewispelaere:
in naam van Toneelhuismakers FC Bergman (Stef Aerts, Joé Agemans, Thomas Verstraeten, Marie Vinck), Olympique Dramatique (Tom Dewispelaere, Stijn Van Opstal), Lisaboa Houbrechts, Benjamin Abel Meirhaeghe, Gorges Ocloo:
1. We zijn in crisis maar voelen ons één
Het valt niet te ontkennen. Er hangen donkere wolken boven het grootste stadstheater van Vlaanderen. Boven ons Toneelhuis.
Het negatieve preadvies heeft de afgelopen weken veel onrust veroorzaakt bij iedereen in huis. Niet alleen onze artistieke werking maar ook de jobs van 70 vaste en minstens evenveel tijdelijke medewerkers zijn in gevaar. Want Toneelhuis is niet alleen zijn bekende koppen, maar is ook de vele tientallen vaak onzichtbare medewerkers die dag in dag uit het beste van zichzelf geven om ons, artiesten, toneelspelers, zangers, dansers, performers… te laten schitteren: van de communicatieafdeling tot de decor- en kostuumateliers, van de administratie tot de techniek, van de educatie tot de kassa. Hun ernst, toewijding, vakbekwaamheid en ambacht maken van Toneelhuis een van de bijzonderste plekken in Vlaanderen om te werken. Zij geven ons de kracht om deze crisis samen aan te pakken.
2. We blijven geloven in de artistieke kern van het project
We nemen de commentaren en de opmerkingen van de commissie in hun preadvies ter harte. Maar we laten ons niet uit het veld slaan, hoe hard het advies ook aankomt. Er is te veel om te verdedigen. Een aantal van de negatieve commentaren zijn de voorbije weken in de pers gelekt. Wij willen op onze beurt ook graag een passage uit datzelfde preadvies lekken:
Ik citeer:
“Toneelhuis stelt een helder artistiek profiel voorop: makers die kiezen voor krachtige beelden, impact, de grote zaal, het grootse gebaar. Verhalen die collectieve geschiedenissen verbinden met mogelijke toekomsten. Makers krijgen ruimte om hun sociale, politieke en ecologische vragen en agenda te vertalen naar de scène. Ze werken onafhankelijk van mekaar en ontwikkelen de artistieke visie in samenwerking met de artistieke leiding. De samenstelling van de vaste artistieke kern van vijf diverse makers (FC Bergman, Lisaboa Houbrechts, Gorges Ocloo, Olympique Dramatique, Benjamin Abel Meirhaeghe) getuigt van kwaliteit en een leesbare visie. De thema's van de voorgelegde producties ogen actueel en verbindend. Het programma maakt zeker nieuwsgierig.”
(Einde citaat.)
Wat valt er hier nog op te zeggen? Hier wordt de kern van onze werking verwoord. Dit is wie wij zijn. Waar we voor staan en waar we voor gaan. Voluit. Honderd procent. Met het hele huis en al zijn medewerkers. Al onze plannen willen we de volgende seizoenen realiseren.
3. Wij, theatermakers van Toneelhuis, nemen onze verantwoordelijkheid op
Samen met de Raad van Bestuur en met zakelijk leider ad interim Koen Roofthooft nemen wij nu als Toneelhuismakers ten volle onze verantwoordelijkheid op in deze droeve crisis. Wij zijn samengesmolten als groep en met die positieve energie doen we al het mogelijke om de dagelijkse werking van Toneelhuis te vrijwaren en om de toekomst van dit huis te verzekeren. En welke toekomst hadden wij voor ogen? Voor het seizoen 22-23 alvast dit, alleen al qua premières: Olympique Dramatique werkt met een groep topacteurs van verschillende generaties aan Vijand van het volk van Ibsen. Jaouad Alloul transformeert de Bourla tot een nachtclub en ensceneert er een queer punk theaterconcert. Gorges Ocloo verzamelt samen met LOD muziektheater en Opera Ballet Vlaanderen een groep zwarte performers in een ritmische AfrOpra The Golden Stool, Naomi Velissariou maakt van Tom Lanoyes Atropa een techno-tragedie in samenwerking met Theater Utrecht en Orkater. Multikunstenaar Benjamin Abel Meirhaeghe waagt zich aan een eigenzinnige dansvoorstelling die het westerse schoonheidsideaal doorprikt. We presenteren met tg STAN, de Roovers en Theater Antigone About Elly, naar de gelijknamige Iraanse film. Jozef Wouters maakt de Bourla zelf tot thema van zijn nieuwe theatrale installatie. Lisaboa Houbrechts maakt een groots opgezette vertelling tussen theater en opera met La Geste, Opera Ballet Vlaanderen, Le Phénix in Valenciennes, MC93 in Parijs, Opéra de Lille en Holland Festival.
4. Toneelhuis is deel van een groot netwerk
Met vele zichtbare en onzichtbare draden is Toneelhuis verbonden met andere theaters en culturele instellingen in Antwerpen, Vlaanderen en daarbuiten. Wij hebben de reputatie een betrouwbare partner te zijn die staat voor artistieke kwaliteit, dialoog en samenwerking. Toneelhuis wil artistiek en maatschappelijk een verschil maken. Voor een gezond ecosysteem heeft het veld grote spelers als Toneelhuis nodig. Met KVS en NTGent zorgt Toneelhuis voor een gediversifieerde en creatieve invulling van het begrip ‘stadstheater’. Toneelhuis is met de Bourlaschouwburg een iconische speelplek voor tal van jonge makers (festival Love at First Sight), andere gezelschappen (festival Antwerpse Kleppers, huisruil met KVS en NTGent, samenwerkingen met Tutti Fratelli en Behoud de Begeerte) en vele muziekbands. Een groot deel van het artistieke budget versterkt producties van andere Vlaamse gezelschappen en artiesten.
Toneelhuis bereikt ook een breed publiek. We spelen jaarlijks 600 tot 700 voorstellingen voor 130.000 tot 150.000 toeschouwers. We blijven het belang verdedigen van het grote gebaar, op de grote scène en voor het grote publiek. Toneelhuis is uitgebreid aanwezig in binnen- en buitenland. Met genereuze voorstellingen voor de grote zaal en een divers publiek toeren wij langs grote schouwburgen en middenzalen in Vlaanderen en Nederland. Toneelhuis excelleert eveneens in het buitenland: van Poperinge tot New York, van Adelaide tot Mol.
5. Toneelhuis heeft een lange geschiedenis
Toneelhuis draagt daarnaast ook een rijke geschiedenis met zich mee. In de eerste plaats is dat natuurlijk de geschiedenis van de Bourlaschouwburg en zijn infrastructuur. Maar die geschiedenis zit ook in de kennis, de ervaring en het metier van zijn medewerkers, die aan nieuwe medewerkers worden doorgegeven. Monumentale producties als JR van FC Bergman zijn onmogelijk te realiseren zonder de krachttoer van ons decoratelier, dat uniek is in de Benelux. Een voorstelling als Angels in America van Olympique Dramatique is onmogelijk denkbaar zonder de know-how van onze technici. Toneelhuis slaagt er telkens opnieuw in om op maat van de meest uiteenlopende kunstenaars de hoogste kwaliteit te behalen.
Het is ten slotte een geschiedenis van de artiesten die zich een tijdlang de Bourla soeverein toeëigenen om dan weer verder te trekken en plaats te maken voor een nieuwe generatie theatermakers.
Het wegvallen van de overheidssteun zou betekenen dat een aantal van de verzamelde artiesten hier aan tafel zouden genoodzaakt zijn hun artistieke dromen en plannen in het buitenland te verwezenlijken. Het zou het einde betekenen van een door vele jaren heen opgebouwde rijke kennis, netwerk en ervaring.
Maar onze plek is hier
Ons Huis staat hier
Zijn of niet zijn dat is de vraag
WIJ ZIJN
WIJ ZIJN TONEELHUIS!
foto's (c) Victoriano Moreno