FC Bergman

FC Bergman

FC Bergman is een theatercollectief van vier kunstenaars - Stef Aerts, Joé Agemans, Thomas Verstraeten en Marie Vinck - dat al meteen na hun oprichting in 2008 (toen nog met Bart Hollanders en Matteo Simoni) bekendheid verwierf met opzienbarende locatievoorstellingen. Sinds 2013 is FC Bergman vast verbonden aan Toneelhuis. 

De rode draad doorheen het werk van FC Bergman is de tragiek van de kleine worstelende mens die zijn plaats zoekt in een groter kader. Dat groter kader mag ook letterlijk genomen worden: vaak vertrekken hun voorstellingen van enorme installaties en decors waartegen de spelers zich moeten verhouden. De scenografie is hun “te temmen beest”; de voorstelling een compositie van beelden. 

Nadat ze in 2009 met hun uitbundige bewerking van De thuiskomst de Jong Theater Prijs op Theater aan Zee binnengerijfd hadden, sloegen ze in 2010 het Nederlandstalige theaterveld met verstomming met het magistrale Wandelen op de Champs- Elysées met een schildpad om de wereld beter te kunnen bekijken, maar het is moeilijk thee drinken op een ijsschots als iedereen dronken is. De voorstelling ging in première in de Oude Handelsbeurs in Antwerpen en viel op door haar ongetemde drift, barokke poëzie en gedurfde schaal. Ze werd geselecteerd voor het Nederlands Theater Festival.

In 2011 klopte FC Bergman voor het eerst bij Toneelhuis aan. Speciaal voor de Antwerpse Kleppers creëerden ze op enkele weken tijd 300 el x 50 el x 30 el. Het leek een onmogelijke uitdaging, maar het collectief slaagde erin de hele ploeg van de Bourlaschouwburg mee te krijgen. Samen bouwden ze een volledig dorp op scène. Wat zich binnen in de huizen afspeelt, krijgt het publiek te zien op groot scherm, via een rijdende camera die het hele dorp omspant en binnengluurt in de interieurs, bevolkt door een aantal prominente gastacteurs en tachtig figuranten. 300 el x 50 el x 30 el staat tot vandaag op het repertoire (met in najaar 2022 een speelreeks in New York). 

De woordeloze en poëtische Terminator Trilogie (2012) werd gemaakt in openlucht in de Antwerpse haven, en toerde internationaal. Met Van den vos (2013), een muziektheatervoorstelling en hun eerste creatie als vast Toneelhuismaker, trok FC Bergman weer naar binnen en bracht het een ode aan de Bourlaschouwburg: de parterre werd omgebouwd tot zwembad. De voorstelling werd geselecteerd voor het TheaterFestival 2014. Daarna volgde opnieuw een tekstloze locatievoorstelling, Het land Nod (2015), die het o.a. tot op het Festival van Avignon schopte en in de zomer van 2023 op de Biënnale van Venetië te zien was. Ook JR (2018), een ingrijpende tekstbewerking van de gelijknamige cultroman van William Gaddis, speelde zich buiten de schouwburg af. FC Bergman bouwde een gigantische torenconstructie van vier verdiepingen hoog; het publiek neemt aan de vier zijden ervan plaats en volgt de simultane vertellingen rechtstreeks en via camera. Ook hier staat de eenzame strijd tussen de mens en zijn lot centraal. 

The Sheep Song (2021) vormde een cesuur: voor het eerst gebruikte FC Bergman de schouwburg zoals hij bedoeld is, zonder hem eerst helemaal om te bouwen. The Sheep Song is een woordeloze voorstelling over een wezen dat niet langer tevreden is met zichzelf. De voorstelling werd geselecteerd voor het TheaterFestival 2022, en reisde in 2023 naar het Adelaide Festival in Australië. In najaar 2024 zal The Sheep Song te zien zijn in Taiwan.

In zomer 2023 maakte FC Bergman voor het Kasteel van Gaasbeek een expo met een reeks korte films met Marie Vinck in de hoofdrol, geïnspireerd op foto’s die de laatste kasteelvrouw van zichzelf liet maken in middeleeuwse travestie. Diezelfde filmvignetten vormden eind 2023 de aanleiding en ruggengraat voor de voorstelling Ne mobliez mie: een geënsceneerde cinema-avond over de wonderbaarlijke maar soms verwoestende kracht van verbeelding.  

Daarnaast werken de leden van FC Bergman ook los van elkaar of van Toneelhuis aan diverse theaterproducties, tv-projecten, films en tentoonstellingen. 

In 2023 won FC Bergman de prestigieuze Zilveren Leeuw voor Theater op de Biënnale van Venetië. Het is een bekroning voor hun hele oeuvre: “FC Bergman flirt met de grenzen van het haalbare, en creëert apocalyptische moderne sprookjes, vaak zonder woorden maar met een verrassende plastische kracht en beeldend potentieel. Centraal in hun werk staat de Mens - verscheurd tussen het existentiële verlangen om zijn eigen grenzen te overschrijden enerzijds, en de angst voor verandering anderzijds.” 

In september 2024 komt de zaalvoorstelling Werken en dagen uit: een reflectie over het leven op (en met) het land, en een ode aan de onstuitbare kracht van de groep en de grenzeloze macht van de natuur. 

Als groep of als individuele kunstenaars maken de kernleden van FC Bergman ook elders creaties: van opera’s in Vlaanderen (Les pêcheurs de perles) en Zwitserland (Il ritorno d’Ulisse in patria) over regies bij Internationaal Theater Amsterdam (Freud, De toverberg) tot performances en filmische installaties op verrassende stedelijke locaties (De parade, Familiestraat, Seefhoek Series).

Sinds mei 2022 neemt FC Bergman, samen met Olympique Dramatique, Lisaboa Houbrechts, Gorges Ocloo en Benjamin Abel Meirhaeghe, de artistieke leiding van Toneelhuis op zich. 

  • Bekijk hier een showreel van het werk van FC Bergman.

Producties van/met ‘FC Bergman’

Freud Theater Archief

Freud

Toneelhuis / Ivo van Hove / Internationaal Theater Amsterdam

Boeken van/met ‘FC Bergman’

Ontdek alle publicaties

Meer over ‘FC Bergman’

Lees • 5 juni 2024

Brief aan de kiezer

Een brief van Toneelhuis aan iedereen die gaat stemmen op 9 juni
Meer