
Moeder Courage is het beroemde anti-oorlogsstuk van Bertolt Brecht over de marketentster Anne Fierling. Brecht situeert zijn stuk tijdens de Dertigjarige Oorlog (1618-1648), een Europees conflict tussen katholieken en protestanten. Een marketentster was een vrouw die de toestemming had om met de troepen mee te trekken en voedsel, drank en dagelijkse benodigdheden aan de soldaten te verkopen. In de loop van het verhaal verliest ze haar kinderen aan de oorlog die ze zelf mee in stand helpt houden. Brecht wil dat we haar veroordelen omwille van haar opportunisme, maar ze heeft tegelijkertijd ook iets tragisch en gelaagds.
Lisaboa Houbrechts ziet Moeder Courage als een ambigu en complex personage. Ze is alles in één: ze is dader en slachtoffer, moeder en commerçante. Maar voor Lisaboa is oorlog niet alleen iets tussen naties en volkeren. Ook in de familie en in de intimiteit van het vrouwenlichaam woedt oorlog. Houbrechts kiest ervoor om de oorspronkelijke tekst van Moeder Courage geheel te ensceneren - inclusief de liederen van Paul Dessau. Ze wil onderzoeken hoe de tekst juist vanwege zijn historiciteit hedendaags kan worden. Met een diverse cast, met Lubna Azabal, Laura De Geest, Koen De Sutter, Alain Franco, Lisi Estaras, Pietro Quadrino, Joeri Happel en Aydin Isleyen, vertaalt Lisaboa de theatertekst naar een uniek meertalig, muzikaal en beeldend universum waarbij schoonheid niet geschuwd wordt.
Moeder Courage maakt deel uit van een indrukwekkende reeks van enigmatische vrouwenfiguren in het werk van Lisaboa, zoals de Dulle Griet, Medea en Yerma.
"Decorontwerp, belichting, muziek, acteerwerk: de regie van Lisaboa Houbrechts geeft een vreselijk eigentijds randje aan dit manifest over de absurditeit van oorlog en het opportunisme van een kapitalistisch systeem waarin economische belangen boven menselijke waarden gaan."
"Een scherpe herlezing van Bertolt Brecht, een uitgesproken esthetiek, een vertrouwen in de poëtica van het theater: met haar enscenering van Moeder Courage (bewerkt naar Moeder Courage en haar kinderen ) zet Lisaboa Houbrechts een voet in de eredivisie."
"Een sterk esthetische enscenering van Lisaboa Houbrechts, die met haar fluorescerende belichting en minimalistisch-sculpturale aanpak zowel aan Bob Wilson als Romeo Castellucci doet denken."
"En de doorleefde worsteling van het wezen van vrouwen, van de androgyne moeder Courage, ontvouwt zich tot een urgente en tijdloze epiek, ingebed in de mannelijke gloed van oorlog. Courages moedergeduld, haar geweld en haar ironisch goede bedoelingen zijn meedogenloze bondgenoten. En toch hang ik aan de lippen van deze vrouw, die hongerig met haar vaderloze kinderen in de schaduw van het front reist als een personificatie van de systemische winsteconomie verbonden aan de oorlog."
"Voor Brecht belichaamde moeder Courage alle slinkse trucs van de kleine man die honger heeft: zij wil dat de oorlog blijft duren, dan verdient ze meer. Voor Houbrechts primeert eerder de mentale impact op moeders en op alle vrouwen."
"Elke scène uit de tekst zou ook een tafereel uit een oorlog van nu kunnen zijn. Dus spelen we Brechts tekst integraal. Die ‘we’ slaat op een diverse ploeg. Zo wordt Moeder Courage vertolkt door de Franstalige topactrice Lubna Azabal. Op de scène wordt ook Nederlands, Koerdisch en Hebreeuws gesproken."
"Met haar tengere, androgyne gestalte verschijnt Moeder Courage in de gedaante van de formidabele actrice Lubna Azabal, even krachtig in haar uitstraling als in haar karakter – balancerend tussen strijdlust en kwetsbaarheid."
"De duizelingwekkende schoonheid van Moeder Courage door Lisaboa Houbrechts"
"'Twee jaar geleden zijn wij met Moeder Courage begonnen en intussen is het stuk door de actualiteit ingehaald. Het was tijdens de première ook veel zwaarder dan toen we eraan werkten. 'Je hebt echt een relevante voorstelling gemaakt', hoorde ik na afloop. Maar voor mij was het moeilijk om daar blij mee te zijn.'"
"De situatie van Moeder Courage is uiterst dubbelzinnig. Aan de ene kant zorgt ze voor haar kinderen, maar aan de andere kant heeft ze als marketentster de oorlog nodig om te leven... Ze is een zeer complex personage. En dat is een deel van wat dit stuk zo fascinerend maakt. Ik denk dat we complexiteit nu meer dan ooit onder ogen moeten zien, de tijd moeten nemen om er licht op te werpen, om het te verkennen via het theater."
"Lisaboa Houbrechts en Eline Arbo zijn de rijzende sterren van de theateras Brussel-Amsterdam, het kloppend hart van het Europese podiumkunstenlandschap. Nu komen ze naar Barcelona (Festival Grec, in het TNC en Teatre Lliure) om enkele vrouwelijke mythes te deconstrueren."
Downloads
Originele tekst Moeder Courage en haar kinderen
- Bertolt Brecht
regie
- Lisaboa Houbrechts
dramaturgie
- Dina Dooreman
- Erwin Jans
spel
- Laetitia Dosch
- Koen De Sutter
- Joeri Happel
- Aydin Isleyen
- Alain Franco
- Laura De Geest
- Lisi Estaras
- Pietro Quadrino
gecreëerd in samenwerking met
- Lubna Azabal
originele muziek Moeder Courage en haar kinderen
- Paul Dessau
muziekarrangement, aanvullende muziek en geluidsontwerp
- Alain Franco
zang en saz
- Aydin Isleyen
deze liederen van Paul Dessau zullen zonder muzikale begeleiding gezongen worden
- MON CAPITAINE – CHANSON DE MÈRE COURAGE
- LA CHANSON DE LA GRANDE CAPITULATION
- LA CHANSON DE LA FRATERNISATION
- DE ULM À METZ
kostuums
- Oumar Dicko
lichtontwerp
- Fabiana Piccioli
scenografie
- Ralf Nonn
- Lisaboa Houbrechts
productie
- KVS
- Toneelhuis
coproductie
- Théâtre de Liège
- Le Phénix, Scène nationale de Valenciennes
- Théâtre de la Ville de Paris
- Perpodium
met de steun van
- de Tax Shelter maatregel van de Belgische federale overheid via Cronos Invest
uitvoering muziek
- Alain Franco
- Aydin Isleyen