Bekijk foto's
Theater

Vake Poes; of hoe God verdween

laGeste, Toneelhuis, Lisaboa Houbrechts

Een meisje duikt in de verborgen trauma’s van het verleden. Hoe verhoudt geweld in de intieme kring zich tot het geweld van de geschiedenis? Een intergenerationele vertelling van een familiale zenuwinzinking tussen theater en opera. 

Lisaboa Houbrechts schrijft en ensceneert een familie-epos dat drie generaties overspant. Ze blikt terug op het tijdsgewricht van haar grootouders, haar ouders en haar eigen generatie. Ze gaat op zoek naar hoe het kleine met het grote, het intieme met het politieke en het verleden met het heden is verweven. Centraal staat een meisje van twaalf jaar dat aan het eind van een lange geschiedenis staat en in de verborgen trauma’s van het verleden duikt. Lisaboa Houbrechts werkt het verhaal uit in beeld, tekst en muziek.

De twaalfjarige Kleindochter Aller Kleindochters blikt terug in het verleden van haar grootvader aan vaders kant. Zijn kindertijd, de oorlog, het seksueel misbruik in de broederschool, de Duitse bezetting, en het wrede huwelijk met Moeke Poes.  

Met haar magische verschijning tracht de Kleindochter zich door de poel van herinneringen te slepen om de kinderen uit het verleden te bezoeken. Het geweld dat kinderen wordt aangedaan, bepaalt het geweld van morgen. Lisaboa Houbrechts stelt de vraag hoe geweld in de intieme kring zich verhoudt tot het geweld van de geschiedenis.

Vake Poes; of hoe God verdween vertelt het verhaal van een familiale zenuwinzinking waarbij Vake Poes en zijn zoon hun geloof opofferen en Jezus aan het Kruis nagelen. Dit tot grote wanhoop van Moeke Poes die haar familie vroom en rein wil houden in een wereld die in de jaren ’70 steeds seculierder wordt.   

Lisaboa Houbrechts vervlecht fragmenten van de Johannespassie van Bach met eigen teksten, ze verbindt Bach met hedendaagse elektronische muziek en al de klankmogelijkheden van een accordeon. Ze zoekt een vorm voor het onzegbare; hoe de dood van Jezus zich verbindt met het geheime lijden van hen die getekend zijn door trauma.  

Voor deze groots opgezette vertelling werkt Lisaboa Houbrechts samen met spelers, zangers en muzikanten van alle leeftijden. Van kinderen over jongvolwassen performers tot enkele gevestigde theatermonumenten. Ze bouwt een voorstelling vol magie en poëzie waarin de kinderen van vandaag spelen met de jonge versies van hun ouders en grootouders. 

"Het is een duistere vertelling. Ze opent wonden en rioolputten. Het gaat over hoe kinderen vastzitten in een keten van geweld. Vanuit de drang om die keten te breken kan een ontzettende levenskracht en verbeelding vrijkomen maar ze kan ook imploderen tot een cyclus van destructie. Om dit meest intieme tot een radicale uitdrukking te brengen, is de ruimte tussen theater en opera de uitgelezen vorm." - Lisaboa Houbrechts

Vake Poes; of hoe God verdween werd geselecteerd voor Het TheaterFestival.

Uit het juryrapport: "Het gebeurt nog maar zelden dat je op toneel een vertelling ziet die zo omvattend durft te zijn in zowel de tijdsboog als de (duistere) thema’s die ze bestrijkt, gaande van pedofilie tot collaboratie. Clausiaans doet deze productie aan, maar wel met een spiritualiteit en een zorgzame kijk die net heel eigen(tijds) overkomt."

Een rauw juweel van volstrekt onbevreesde kunst. Niets blijft ongeschonden in de nieuwe voorstelling van Lisaboa Houbrechts. Niet het lichaam, niet de ziel, niet Bachs Johannespassie. Met Vake Poes bewijst Houbrechts dat ze niet bang is om haar vingers te branden aan iconen.

Evelyne Coussens in De Morgen , 3 februari 2023

"De talenten van laGeste - de nieuwe naam van les ballets C de la B en kabinet k -, Opera Ballet Vlaanderen én Froefroe smelten in deze voorstelling allemaal wonderlijk samen. Speciale vermelding ook voor Boule Mpanya die met een klok van een stem, als spirituele kracht, op zijn ééntje een tegenwicht kan bieden voor het Vlaamse katholicisme en in alle somberte toch voor een sprankeltje hoop kan zorgen."

"De Toneelhuismaker heeft een prikkelend uitgangspunt beet. Een verbitterde opa met het kruis van een trauma op zijn rug versus een kleindochter in een ­seculiere samenleving, hunkerend naar ­rituelen nu het kind met het badwater is verdwenen. Houbrechts weet dit familie-epos te vatten in een vloeiende, hybride vorm met een tiental ­spelers-zangers. Dit is, meer dan ­opera, muziektheater. Nijpende dialogen gaan over in dans en verstilde beeldpoëzie."

Gilles Michiels in De Standaard *** , 2 februari 2023

"In religieuze termen gesteld, toont Houbrechts een weg naar hoop en liefde, en zo naar iets dat, helemaal in de lijn van J.S. Bach, goddelijk mag genoemd worden. Wit en geel licht dat naar duisternis leiden. Zelfs voor de verstokte atheïst die ik ben, is dat een openbaring."

Klaas Tindemans in Etcetera , 11 februari 2023

"Regisseur Lisaboa Houbrechts – huisartiest bij Toneelhuis – toont in Vake Poes nog maar eens dat ze de grote zaal kan bedwingen en bespelen met een bij momenten huiveringwekkend mooi én pijnlijk Vake Poes ."

Els Van Steenberghe in Knack Focus **** , 14 februari 2023

"Ze kan de grote ruimte van de Gentse Opera aan met haar indrukwekkende beelden. Toch excelleert ze vooral in scènes waarin de vier kinderen een belangrijke rol spelen. Ze zijn allemaal even overtuigend en juist. De punker Jules Dorné is bijvoorbeeld erg raak geschetst. In de omgang met acteurs schuilt dan ook het talent van Houbrechts."

Johan Thielemans in Pzazz , 6 februari 2023

"De kinderen in de voorstelling acteren sterk. Het moet niet altijd even gemakkelijk zijn geweest zich in de rol van slachtoffer in te leven."

Koen Van Boxem in De Tijd , 2 februari 2023

"Ze neemt een brandende actualiteit onder handen en schetst een gedicht vol spanning en ruwheid. Het voorstel is compact, veeleisend tot het punt van dorheid. Het gebaar is ongelooflijk meesterlijk. Het kan je niet onberoerd laten en bevestigt het grote talent van een zeldzame kunstenares, een virtuoos, duidelijk eentje om te volgen..."

tekst en regie

  • Lisaboa Houbrechts

aria’s, koralen en recitatieven

  • J. S. Bach

arrangementen, muzikale leiding

  • Pedro Beriso

met

  • Alberto Martinez
  • Boule Mpanya
  • Driss Vandekerckhove
  • Eddie Dumont
  • Elisa Soster
  • Elsie De Brauw
  • Ferre Vereecken
  • Jules Dorné
  • Pieter Ampe
  • Philippe Thuriot
  • Stefaan Degand
  • Wolf De Graeve
  • Zofia Hanna

Arrangementen voor accordeon en tenor

  • Philippe Thuriot

compositie en realisatie muziekscore

  • Bert & Stijn Cools (granvat)

Scenografie en poppen

  • Filip Peeters

kostuumontwerp

  • Oumar Dicko

lichtontwerp

  • Fabiana Piccioli

dramaturgie

  • Hildegard De Vuyst

muziekdramaturgie

  • Piet De Volder

orkest (opname)

  • Orkest Opera Ballet Vlaanderen

lichttechniek

  • Bennert Vancottem

geluidstechniek

  • Brecht Beuselinck

uitvoering kostuums

  • Oumar Dicko
  • kostuumatelier Toneelhuis
  • Kathleen Van Mechelen
  • Kasia Mielczarek
  • Liezelot Osselaer
  • Monique Van Hassel

uitvoering decor en poppen

  • Filip Peeters
  • atelier FroeFroe
  • Marc Maillard

stage regieassistentie

  • Lieselot Siddiki

spreiding

  • laGeste
  • Helena Elshout

productie

  • laGeste (les ballets C de la B + kabinet k)

coproductie

  • Toneelhuis
  • Opera Ballet Vlaanderen
  • Le Phénix, Scène nationale de Valenciennes
  • MC93, Maison de la Culture de Seine-Saint-Denis (Bobigny)
  • L'Opéra de Lille
  • Holland Festival (NL)

met dank aan

  • De School van Gaasbeek

met de steun van

  • Stad Gent
  • de Vlaamse Overheid
  • de Tax Shelter van de Belgische federale overheid
  • Flanders TAX shelter

Alle data

  1. dinsdag 14 mei 2024 — 20u00 — CC De Spil, Roeselare
  2. donderdag 16 mei 2024 — 20u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  3. vrijdag 17 mei 2024 — 20u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  4. dinsdag 21 mei 2024 — 20u00 — C-mine/Grote zaal, Genk
  5. donderdag 30 mei 2024 — 20u00 — Théâtre de la Ville, Parijs
  6. vrijdag 31 mei 2024 — 20u00 — Théâtre de la Ville, Parijs
  7. zaterdag 1 juni 2024 — 20u00 — Théâtre de la Ville, Parijs
  8. zondag 2 juni 2024 — 20u00 — Théâtre de la Ville, Parijs
  1. woensdag 1 februari 2023 — 20u00 — Opera Gent, Gent
  2. donderdag 2 februari 2023 — 20u00 — Opera Gent, Gent
  3. vrijdag 3 februari 2023 — 20u00 — Opera Gent, Gent
  4. donderdag 9 februari 2023 — 20u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  5. vrijdag 10 februari 2023 — 20u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  6. zaterdag 11 februari 2023 — 20u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  7. zondag 12 februari 2023 — 15u00 — Bourlaschouwburg, Antwerpen
  8. dinsdag 28 februari 2023 — 20u00 — Le Phénix, Valenciennes
  9. woensdag 1 maart 2023 — 20u00 — Le Phénix, Valenciennes
  10. vrijdag 3 maart 2023 — 20u00 — KVS - BOL, Brussel
  11. zaterdag 4 maart 2023 — 20u00 — KVS - BOL, Brussel
  12. donderdag 9 maart 2023 — 20u00 — Opéra de Lille, Lille
  13. vrijdag 10 maart 2023 — 20u00 — Opéra de Lille, Lille
  14. donderdag 16 maart 2023 — 20u00 — MC93, Bobigny
  15. vrijdag 17 maart 2023 — 20u00 — MC93, Bobigny
  16. zaterdag 18 maart 2023 — 20u00 — MC93, Bobigny
  17. vrijdag 16 juni 2023 — 20u30 — Holland Festival, Amsterdam
  18. zaterdag 17 juni 2023 — 20u30 — Holland Festival, Amsterdam
  19. zaterdag 9 september 2023 — 20u30 — Het TheaterFestival Vlaanderen, Brussel
  20. zondag 10 september 2023 — 20u30 — Het TheaterFestival Vlaanderen, Brussel
  21. vrijdag 2 februari 2024 — 19u30 — Thalia Theater, Hamburg
  22. zaterdag 3 februari 2024 — 19u30 — Thalia Theater, Hamburg

Meer over ‘Vake Poes; of hoe God verdween’

Ook interessante producties